Storczyk - pielęgnacja, podlewanie, przesadzanie, choroby, rozmnażanie

Storczyki to byliny z rodzaju orchis z rodziny orchidaceae. Wyróżnić można wiele odmian storczyków, lecz kilka z nich zyskało szczególną popularność jako rośliny domowe. Mowa o między innymi o phalaenopsis. Jak pielęgnować domowe storczyki, by przepięknie kwitły? Dowiedz się więcej!

Krótka historia storczyka jako rośliny domowej

Storczyki, a więc tak zwane orchidee, są uprawiane od starożytności. Niezwykła delikatność i piękno kwiatów storczyka nie mają sobie równych. Atuty te docenił nawet Konfucjusz. Oprócz niebanalnej estetyki kwiaty te wyróżniają się także pewną roślinną inteligencją. Poszczególne elementy kwiatu współpracują z owadami ułatwiając im zapylanie. Z ekologicznego punktu widzenia ma to ogromne znaczenie.

Rozmnażanie storczyków metodą zasiewu przez wiele lat kończyło się fiaskiem. Stąd niektórzy miłośnicy tych kwiatów zaczęli tworzyć na ich temat mity. W średniowieczu pewien jezuita uznał, iż storczyki nie wzrastają z nasion roślinnych lecz zwierzęcych. Kolejnym mitem dotyczącym tych roślin jest wiara w istnienie storczyka o czarnym zabarwieniu. Co więcej, w niektórych kręgach kulturowych, roślina ta jest istotnym elementem tradycji bądź religii.

Nic więc dziwnego, że również obecnie wielu miłośników zieleni uprawia phalaenopsis w warunkach domowych. To przepiękna i wbrew pozorom łatwa w uprawie roślina stosowana jako ozdoba okien, salonów, łazienek. Warto jednak wiedzieć, jak podlewać storczyki i gdzie je umieścić, aby na długo zachowały swoje niezwykle walory.

Kilka słów o storczyku, czyli odmiany storczyków

Odmian orchidei jest niezwykle dużo. Ciekawym przykładem tej różnorodności jest chociażby obuwik pospolity - wbrew nazwie, odmiana niezwykła. Warto jednak szczególnie przyjrzeć się tym uprawianym w warunkach domowych. Phalaenopsis nie jest bowiem jedyną wartą uwagi odmianą storczyka, choć rzeczywiście najczęściej wybieraną. Na podium plasuje się także dendrobium, cymbidium, vanda i miltonia. Który z nich najpiękniej zaprezentuje się w Twoim domu lub na tarasie?

• falenopsis - phalaenopsis, nazywany też ćmówką, prezentuje się bardzo majestatycznie i jest prosty w uprawie. Nazwa zwyczajowa zainspirowana jest oczywiście unikalną estetyką kwiatów, przypominających ćmę. Storczyk phalaenopsis występuje w wielu kolorach, z których część jest szczególnie egzotyczna. Dostępne są storczyki fioletowe, niebieskie, różowe czy też białe.

• dendrobium - odmiana storczyka charakteryzująca się wielością kwiatów. Drobniejsze niż w przypadku falenopsis kwiaty wzrastają na pionowej łodydze. Gdy chodzi o uprawę, poziom trudności plasuje się na niskim poziomie. Zabarwienie kwiatów jest równie różnorodne, jak jest to w przypadku falenopsis.

• cymbidium - w przypadku tej odmiany kwiaty są dużo bardziej delikatne, a płatki miękkie i mniej trwałe. Ze względu na wysokie zapotrzebowanie na światło, storczyki te powinny być uprawiane jako roślina doniczkowa na tarasie lub balkonie. Optymalnie niskie temperatury nie są jej straszne.

• vanda - to odmiana, która wyróżnia się dość wąskimi, rosnącymi równolegle liśćmi oraz niezwykle dużymi kwiatami. Niestety ta odmiana storczyka nie ozdobi wnętrza domu. Potrzebuje promieni słonecznych i wilgoci. Warto uprawniać tę roślinę w przydomowej szklarni bądź oranżerii. Jeśli zdecydujesz się na tę odmianę storczyka pamiętaj o dużej donicy, ponieważ korzenie tej rośliny szeroko się rozrastają.

• miltonia - prezentuje się świetnie, ponieważ płatki kwiatów tego storczyka są upstrzone kolorami. Roślina ta nie jest szczególnie trudna w uprawie, a w dodatku jest to jedyna odmiana storczyków, która pachnie!

Storczyki - pielęgnacja. Jak dbać o storczyki?

W zależności od odmiany storczyki mogą być mniej lub bardziej wymagające. W naturalnych warunkach orchidee porastają lasy równikowe, a więc lubią ciepło, wilgoć i nieco zacienione miejsca. Rośliny te można jednak spotkać także w chłodniejszych na wzniesieniach. Nierzadko wzrastają również na kamienistym podłożu wybrzeży. A więc jak pielęgnować storczyki i w jakim miejscu je umieścić? Zapoznaj się z krótkim poradnikiem dla początkujących.

• Wybierz odpowiednie stanowisko! Popularny storczyk falenopsis należy do odmian cieniolubnych. Innymi słowy, doniczkę z tą rośliną należy umieścić w półcieniu. Gdy chodzi o pozostałe odmiany wybór miejsca wcale nie jest taki prosty. Na szczęście, można z łatwością ocenić poziom zapotrzebowania rośliny na światło. Mianowicie, ciemne liście świadczą o niskim zapotrzebowaniu, zaś jasne - dokładnie na odwrót. Czy Twoje mieszkanie lub balkon spełnią wymagania storczyka?
  
  

• Pamiętaj o temperaturze. Storczyki można podzielić na ciepłolubne i zimnolubne. Do tych pierwszy należą storczyki falenopsis, dendrobium oraz vanda. Natomiast storczyki cymbidium lubią niższe temperatury. Storczyki miltonia również nie przepadają za ciepłymi stanowiskami. Temperatura nie może być jednolita w dzień i w nocy. Konieczne jest zachowanie naturalnego rytmu, a więc nocą temperatura powinna być niższa.
  
  

• Przygotuj odpowiednie podłoże. Wbrew pozorom, ten krok jest jednym z najistotniejszych i najtrudniejszych do wykonania. Tak naprawdę, aby odpowiednio dobrać podłoże, należałoby zapoznać się z pochodzeniem orchidei i zapewnić jej warunki zbliżone do naturalnych. Na szczęście, uprawiane w domu storczyki hodowlane są łatwiejsze w pielęgnacji.
  
  Aby zapewnić im odpowiednie podłoże należy wymieszać składniki dostarczające soli mineralnych, przeciwgnilne, dotleniające i zatrzymujące wodę. Konieczny będzie torf (po roku kompostowania), kora sosnowa, węgiel drzewny, pomocne mogą być łupiny kokosowych i ziemnych orzechów, liście bukowe, keramzyt i... styropian.
  
  Jeśli kupujesz storczyki u sprawdzonego źródła, z pewnością zostaną dostarczone wraz z odpowiednim podłożem. Pamiętaj, by na spodzie donicy umieścić grubą warstwę kamyczków, które zapobiegną zalepianiu dziurek donicy i nadmiernemu nawodnieniu. Dla uzupełnienia wartości odżywczych warto zastosować dodatkowo preparat do nawożenia, lecz koniecznie musi to być produkt dedykowany właśnie storczykom. Aby to wszystko pomieścić, wyposaż się w wysokie doniczki do storczyków.

• Jak podlewać storczyki? Wbrew pozorom, nie lubią zbyt częstego i nazbyt obfitego podlewania. Lepiej już od czasu do czasu zapomnieć o podlewaniu, niż z nim przesadzić. Roślinę należy podlewać dopiero w momencie, gdy podłoże jest suche. Nie istnieje więc jedna zasada, którą mogliby kierować się wszyscy miłośnicy storczyków. Zaleca się, by storczyki podlewać w godzinach porannych.
  
  Nie należy w tym celu korzystać z wody kranowej. Odpowiednia będzie woda destylowana, przegotowana lub deszczówka (z wyjątkiem okresu występowania smogu). Jeśli woda pojawi się w podstawce, należy ją wylać. Z kolei samo powietrze w pomieszczeniu lub oranżerii powinno być nieco wilgotne, z pewnością nie może być zbyt suche.
  
  

• Gdy storczyk przekwitnie nie odcinaj pędu. Powstrzymaj się i poczekaj do momentu, gdy rzeczywiście pęd zupełnie uschnie. W takiej sytuacji możesz go uciąć lub poczekać, aż natura załatwi sprawę. Dlaczego? Ponieważ często zdarza się, że z tego samego pędu wyrastają kolejne kwiaty. Taka sytuacja może mieć miejsce na przykład zaraz po zakupie. Nawożone orchidee sklepowe często w domu tracą kwiaty, lecz szybko odżywają.

Kilka słów o przesadzaniu i rozmnażaniu storczyków

Przesadzanie storczyków nie sprawi najmniejszego problemu. Wystarczy wyposażyć się we wspomnianą już mieszankę składników, celem stworzenia odpowiedniego podłoża. Konieczne jest także zastosowanie doniczek do storczyków. Szczególnie popularne są szklane doniczki przezroczyste. Istotne jest, aby donica była wykonana z gładkiego tworzywa, które nie uszkodzi korzeni.

Korzenie storczyków są naprawdę pokaźne. W hodowlach domowych tak naprawdę ograniczamy ich rozwój, stosując donice. Doniczki powinny być głębokie, choć nieszczególnie szerokie. Korzenie często odrobinę wystają ponad podłoże i jest to zupełnie naturalne. Wybierając produkt warto zapytać o ofertę stworzoną właśnie z myślą o orchideach.

Podczas przesadzania należy zwrócić uwagę właśnie na delikatne korzenie. Powinno się je delikatnie oddzielić o donicy. Jeśli zauważyć korzenie uschnięte lub dostrzeżesz procesy gnilne, możesz ostrożnie je podciąć. Kolejno korzenie należy delikatnie ułożyć w nowej donicy, a wolna przestrzeń zasypać ziemią. Storczyki warto przesadzać co dwa lata, w okresie uśpienia - o ile taki występuje. Jeśli storczyk kwitnie cały rok, co również się zdarza. Ważnym wyznacznikiem są korzenie, które zanadto wystają ponad podłoże.

Choroby storczyka. Jak z nimi walczyć?

Storczyk może ucierpieć na skutek nieodpowiedniej pielęgnacji. Roślinę mogą również zaatakować grzyby, bakterie i szkodniki. Na szczęście dostępne są preparaty, z pomocą których szybko zwalczysz chorobę. Jaki dbać o storczyki w przypadku chorób?

• choroby grzybowe - to zgorzel zgnilakowa, fuzarioza oraz szara pleśń. Choroby grzybowe objawiają się żółknięciem, marszczeniem liści czy też białą pleśnią. Zależnie od gatunku patogenu, objawy mogą być inne, lecz zawsze widoczne są zmiany na powierzchni liści. Celem odratowania rośliny należy zastosować odpowiedni preparat neutralizujący grzyby. Dobre środki powinny likwidować wszystkie typy grzybów atakujących orchideę.

• bakterie - te piękne rośliny mogą niszczeć na skutek plamistości liści czy zgnilizny bakteryjnej. Ta pierwsza choroba objawia się jasnymi plamami odcinającymi się od głębokiej zieleni liści. Zgnilizna natomiast objawia się... widocznym gniciem liści. Celem likwidacji tych problemów należy zastosować preparat do zwalczania bakterii pseudomonas i phalaenopsis. Podobnie jak jest to w przypadku chorób grzybowych, zwykle wystarczające jest zastosowanie jednego preparatu.

• szkodniki atakujące orchidee - to na przykład wełnowce. Szkodniki te można łatwo rozpoznać, ponieważ przypominają białe kępki bawełny. Sporym problemem są także mszyce. Kolejnym przykładem są przędziorki i wciornastki, pojawiające się na spodzie liści. Wciornastki można łatwo zidentyfikować, ponieważ na skutek ich aktywności powierzchnia liści staje się srebrzysta. Oczywiście, celem neutralizacji tych pasożytów należy zaopatrzyć się w dedykowane środki bójcze.

Najlepszym sposobem zapobiegania wszelkich chorobom storczyków jest stosowanie się do zasad pielęgnacji, zwłaszcza pod względem wilgotności powietrza i temperatury. Oprócz tego zawsze pamiętaj, by używać wyłącznie czystych narzędzi w czasie uprawy. Tak zadbane storczyki przepięknie kwitną, od kilku do 12 miesięcy w ciągu roku.