Mimo ogólnych przekonań, projektowanie tarasu może być nie lada wyzwaniem dla zwykłego laika. Jak się okazuje, już na samym początku aranżacji, należy pamiętać o wielu ważnych kwestiach, by korzyści, płynące z posiadania przydomowego tarasu były nieocenione.
Projekt tarasu, który warunkuje poprawną realizację, powinien opierać się zatem nie tylko na sztywnym rysunku i normach prawnych, ale także na upodobaniach i preferencjach domowników. Taras jest bowiem miejscem reprezentatywnym, dla niektórych stanowiącym wizytówkę domu. Dobry projekt tarasu spełni więc swoją funkcję dopiero wtedy, kiedy domownicy poczują się w swojej zewnętrznej przestrzeni jak w domu i będą z niej dumni. Spędzanie wolnego czasu ze znajomymi lub możliwość zjedzenia posiłku na świeżym powietrzu są bowiem jednymi z najważniejszych zalet posiadania tarasu.
Projekt tarasu – lokalizacja
Wybór miejsca, w którym będzie znajdował się taras, powinien być pierwszym krokiem planowania i projektowania. Aranżacja tarasu jest bowiem ukoronowaniem całości zabudowy, dlatego dobrze, jeśli pomyśli się o niej już na etapie budowy. Niegdyś projekt tarasu kojarzony był głównie z powierzchniami na parterze, wokół zabudowy jednorodzinnej, jednak dziś w większości przypadków, taras stanowi przedłużenie salonu lub jadalni, również w mieszkaniach.
Z tego faktu, tarasy można podzielić na:
-
Tarasy na gruncie, czyli te przy bryle domu, które łączą ogród bezpośrednio z powierzchnią mieszkalną. To najmniej wymagający konstrukcyjnie rodzaj zewnętrznego salonu. Projekt tarasu powinien bowiem uwzględnić jedynie izolacyjność od wód odpadowych i ochronę przed pochłanianiem wilgoci z podłoża.
-
Tarasy nad pomieszczeniami, czyli tarasy w zabudowach wielorodzinnych, z wykorzystaniem poddasza lub powierzchni nad garażem. W tym przypadku projektowanie tarasu powinno obejmować szczelność między piętrami, izolacyjność termiczną, ale także separację akustyczną.
Projekty tarasów powinny określać również nasłonecznienia zabudowy. Najkorzystniejszą lokalizacją tarasu będzie bowiem południowo-zachodnia strona budynku, na którą pada najwięcej światła słonecznego podczas zewnętrznego relaksu. Oczywiście, projektowanie tarasu powinno przede wszystkim opierać się na preferencjach domowników, dlatego jeśli taras wykorzystywany ma być głównie do pracy z laptopem, wtedy strona wschodnia będzie bardziej odpowiednia dla usytuowania. Warto pamiętać, że ilość słońca na tarasie będzie miała również wpływ na rozwój i kondycję roślin, którymi przyozdobimy przydomową przestrzeń. Dla przykładu - begonia i fuksja to jedne z roślin, które lubią cień. Dobrze, jeśli wypełnią wschodnią część ogrodu.
Najlepiej, gdy widok z tarasu rozciąga się na piękny ogród, co najbardziej relaksuje i odpręża, jednak ze względu na nieustanne zacienienie, nie zaleca się projektowania tarasu od północy.
Prywatność i spokój ducha
Projekty tarasów, określające ich umiejscowienie, powinny brać pod uwagę również komfort domowników, szczególnie w sytuacji zabudowy wielorodzinnej. Mieszkania z tarasem mogą być bowiem bardziej problematyczne w kwestii odseparowania tarasu od przestrzeni publicznej, a moralność i lojalność wobec sąsiadów będzie z pewnością w przyszłości docenianym aspektem.
Pamiętajmy, że projektowanie tarasu musi zabezpieczać prywatność domowników, by mogli czuć się swobodnie we własnej przestrzeni, jednocześnie nie zakłócając życia sąsiedztwu. W domach jednorodzinnych warto więc pomyśleć o odpowiednim ogrodzeniu, a przy zabudowie wielorodzinnej, projekt tarasu powinien określać materiały budowlane, gwarantujące separację akustyczną.
Projekt tarasu – normy prawne
Projektowanie tarasów, ku zdziwieniu niektórych, musi być unormowane prawnie w odpowiednich instytucjach. Budowa tarasu przydomowego wymaga bowiem zachowania odpowiednich procedur, które również mogą mieć wpływ na ostateczne położenie tarasu.
Należy na przykład pamiętać, że taras można zaprojektować w odległości nie mniejszej niż 1,5m od granicy działki, a wszelkie wzniesienia powinny być zabezpieczone.
W przypadku nowych budynków, formalnością będzie zgłoszenie robót wraz z projektem budowlanym, a w przypadku tarasu, który decydujemy się wykonać po kilku latach, niezbędne będzie pozwolenie na budowę.
Wielkość tarasu
Projektowanie tarasu powinno uwzględniać również jego wielkość. Ta, zależna jest jednak od usytuowania i powierzchni działki, stylu, trybu życia domowników i ich osobistych preferencji. Można założyć, że im większy taras tym lepiej, jednak poza warunkami parceli, należy rozważyć wtedy koszt budowy takiego tarasu.
Według ekspertów, wymiary tarasu powinny być zbliżone do wielkości salonu bądź jadalni, gdyż pełnią podobne funkcje. W liczbach oznacza to, że powierzchnia tarasu powinna wynosić minimum 10m2.
Oczywiście projekt tarasu powinien uwzględniać umeblowanie i przestrzeń rekreacyjną, pozwalającą zachować płynność ruchu i ustawność oraz zamiłowania domowników. Jeśli właściciele pragną zatem tarasu z dużą częścią wypoczynkową oraz częścią jadalną ze stołem, krzesłami i grillem, wtedy powierzchnia musi być zdecydowanie większa.
Duże znaczenie i wpływ na wielkość będzie miał również kształt tarasu. Obecnie najpopularniejszymi są tarasy prostokątne, kwadratowe lub półokrągłe.
Najlepszy materiał na taras
Jednym z najważniejszych elementów projektowania tarasów jest materiał, z którego będą one wykonane. To on będzie świadczył o trwałości i żywotności całej konstrukcji, a także cieszył oko właściciela przez długie lata. Dlatego materiał na taras prócz tego, że powinien być łatwy w utrzymaniu czystości i odporny na czynniki atmosferyczne, powinien także dostarczać wrażeń wizualnych i być wizytówką domu.
Najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest taras z kompozytu drewna, który jest ciekawą alternatywą dla tarasów drewnianych. Deska tarasowa kompozytowa nie ulega biodegradacji, jest łatwa w pielęgnacji i antypoślizgowa. Dobrze sprawdzi się zatem w domach z dziećmi. Część osób decyduje się jednak na tarasy z kamienia naturalnego, gdyż świadczą one nie tylko o trwałości, ale także niepowtarzalności. Każdy element takiego tarasu jest unikatowy, ma ciekawą fakturę i niejednolity kolor. Projektowanie tarasu z kamienia powinno uwzględniać jednak odpowiedni dobór fug oraz stopień nagrzewania takiego materiału.
Nierzadko spotyka się również taras z płyt betonowych, gresu czy terakoty, które idealnie wpasowują się w nowoczesną architekturę. Projekt tarasu można wtedy wzbogacić o różnorodny kształt, kolor i wzór. Na nawierzchnię takiego tarasu należy jednak wybierać płytki mrozoodporne oraz antypoślizgowe. Warto zwrócić uwagę również na poziom ścieralności takiej płytki.
Zasady projektowania tarasu – o czym należy pamiętać
Projekt tarasu musi być wolny od błędów i wad. To on warunkuje poprawną realizację i zadowolenie domowników, dlatego powinien być przemyślany, dokładny, rzetelny i przewidywalny.
Aby zapewnić prawidłową eksploatację i działanie tarasu, należy przestrzegać następujących zasad już na etapie projektowania i wykonawstwa:
-
Warstwa spadkowa – bardzo istotnym elementem projektu jest uformowanie spadku od ścian budynku do krawędzi tarasu. Zapobiegnie to gromadzeniu się wody opadowej na płycie i zapewni właściwe odprowadzenie wody wszystkim następnym warstwom izolacyjnym. Warstwa spadkowa powinna mieć zatem nachylenie 2%.
-
Dylatacje – zapobiegają głównie pękaniu i odpadaniu płytek lub paneli, dzięki swobodnemu rozszerzaniu i kurczeniu się posadzki. Należy jednak pamiętać, że dylatacje konstrukcyjne muszą być przeniesione na wszystkie warstwy podłoża.
-
Izolacja – stanowi główne zabezpieczenie przed wilgocią i wodą pomieszczeń, znajdujących się bezpośrednio pod tarasem. Projektowanie tarasu w mieszkaniu będzie więc w dużej mierze oparte na izolacji. Zapobiegnie ona pojawianiu się zacieków i wykwitów na ścianach.
-
Warstwa drenażowa – gwarantuje odprowadzenie wody z ewentualnych nieszczelności na obróbkę blacharską poza obrys tarasu. W tym momencie warto zwrócić uwagę również na materiał, z którego są wykonane obróbki blacharskie.
-
Izolacja termiczna – gwarantująca utrzymanie ciepła
-
Posadowienie tarasu – zależne jest od możliwości finansowych właściciela. Do niedawna projekt tarasu polegał na opieraniu całej konstrukcji na płycie betonowej, a później na wykończeniu jej płytkami. Dziś projektowanie tarasu umożliwia także budowę tarasu na gruncie czy budowę na konstrukcji z legarów.
-
Balustrady – gwarantujące bezpieczeństwo domowników w przypadku tarasów na piętrze. W tej kwestii najważniejsze jest prawidłowe doszczelnienie połączenie balustrady z posadowieniem za pomocą odpowiedniego szczeliwa.
-
Instalacja elektryczna – aby projekt tarasu stał się jeszcze bardziej funkcjonalny, należy rozważyć w nim doprowadzenie prądu. Odpowiednie oświetlenie umożliwi bowiem urządzanie przyjęć czy swobodną pracę wieczorami, a ponadto instalacja elektryczna pozwoli na korzystanie ze sprzętu elektronicznego, w tym telewizji, głośników czy nawet kosiarki.
-
Dopasowanie do całości domu – taras powinien tworzyć z budynkiem integralną całość, a nie być jego osobną częścią, dlatego projektowanie tarasu powinno opierać się przede wszystkim na stylu wnętrza domu, ale także jego elewacji, a do jego wykonania powinny być użyte te same materiały, co do budowy domu.
-
Zadaszenie – niezbędne w momentach załamania pogodowego. Najbardziej funkcjonalne są dachy demontowane, lub wysuwane, jednak te drugie są zdecydowanie bardziej kosztowne. Dobrze, żeby projekt tarasu zapewniał jak największą ilość światła, dlatego zadaszenie powinno być delikatne i subtelne. Z pewnością nie powinien być to typowy dach pokryty blachówką. Obecnie najczęściej wybieranym zadaszeniem są markizy lub pergole, jednak w nowoczesnych aranżacjach wykorzystuje się także przeszklenia.
Profesjonalny projekt tarasu – skonsultuj się z ekspertem!
Projekt tarasu powinien być dogłębnie przeanalizowany. To nie jednodniowy proces, a cały szereg zasad, procedur, materiałów, kształtów, które warto przedyskutować ze specjalistą. Nie warto wykonywać wszystkiego na własną rękę, gdyż niekiedy gotowe, upatrzone przez nas aranżację, zwyczajnie nie sprawdzą się w naszej przestrzeni i z biegiem czasu, będą po prostu nieopłacalne.
Projektowanie tarasu trzeba przenieść więc w czasie, wyprzedzić myśli i wyobrazić sobie kondycję struktury i estetykę tarasu po wielu latach użytkowania. Bo o ile dekoracje, czy kwiaty będzie można zawsze zmienić, tak fundamenty mają utrzymać aranżację przez wiele lat.
Profesjonalny projekt tarasu oczywiście należy poprzeć naszą indywidualną wizją architektoniczną, ale jeśli nie jesteśmy pewni naszej ścisłej wiedzy, należy projekt tarasu powierzyć ekspertowi, który wszelkie nasze sugestie przełoży na papier, a niepewnym lub nieopłacalnym kwestiom znajdzie odpowiednie zamienniki.
Ile kosztują projekty tarasów?
Przede wszystkim należy pamiętać, że zlecenie projektu tarasu odciąży nas psychicznie od wszelkich wątpliwości, związanych z koncepcją, konstrukcją i ostateczną aranżacją tarasu. Jedyne, co warto przekazać projektantowi to nasza wizja stylu, koloru i dodatków. To przecież wizualny efekt będzie najbardziej cieszył właściciela i jego gości. Resztą zajmą się profesjonaliści.
Cena projektu tarasu z pewnością będzie zależna od wyboru projektanta. Wyselekcjonowanie profesjonalnego studia z szerokiej oferty będzie pewnie trudnym wyborem. Najlepiej projektowanie tarasu zlecić studiu architektury ogrodowej, które jednocześnie oferuje jego wykonawstwo. Dzięki temu uzyskamy kompleksową usługę, co z pewnością przełoży się na koszt całej inwestycji. Taka całościowa obsługa bardzo często wiąże się również z mnogością rabatów na materiały, darmowymi poradami oraz wirtualną opieką projektanta po zakończonych pracach.
Niektóre studia wykonują wstępny projekt tarasu gratis. Taki projekt nie obejmuje jednak konkretnych wymiarów, struktur czy kosztorysów. Wizualny projekt tarasu ma wyłącznie zachęcić klienta do dalszej współpracy
Cena projektu tarasu może osiągać przedział 500-1500zł. Projektanci tarasów zastrzegają sobie jednak prawo indywidualnej wyceny, gdzie cena za 1m2 może wynosić od 30 do nawet 120zł. Ostateczny koszt projektu tarasu będzie zależny zatem od wielkości i standardu przydomowej aranżacji. Koszt wzrośnie również wraz ze stopniem skomplikowania konstrukcji. Dlatego inną cenę zapłacimy za projekt tarasu na słupach, a inną za projekt tarasów na wodzie.
Źródło: Projekt funkcjonalnego tarasu przydomowego Pracownia Projektowa Szymon Potoczny, autor: Joanna Lech.