Dracena – pielęgnacja, uprawa, odmiany, choroby i rozmnażanie

Ludzie często poznają draceny i różnorodność ich gatunków według następującego schematu: widzą małe rozczochrane drzewko w stylowym wnętrzu, interesują się nim i znajdują się w szeregach tych, którzy marzą o zbudowaniu swojego małego raju pod palmami. Dowiedziawszy się, że dracena nosi również romantyczną nazwę smocze drzewo z Madagaskaru i była używana do pozyskiwania smoczej krwi, miłośnicy roślin już nieodwołalnie zakochują się w tym uroczym drzewie z historią i hodują je w domu. Później okazuje się, że ten rodzaj draceny jest tylko jedną z wielu niezwykle dziwacznych roślin i tylko zewnętrznie przypomina palmę, chociaż należy do rodziny szparagów. Co ciekawe: drzewko przypominające bambus, którym miłośnicy orientalnego stylu ozdabiają swoje domy, to dracena rodzaju sanderiana.

Wygląd draceny

W swoim naturalnym środowisku różne podgatunki można znaleźć w Afryce i Azji Południowej. Średniej wielkości draceny osiągają do dwóch metrów wysokości. Gruba łodyga lub nagi pień zdobi wierzchołek soczystych liści, skutecznie obramowanych wzdłuż krawędzi na biało. Liście osiągają długość do półtora metra i mają spiczasty kształt. Na wolności draceny dorastają do 7–11 metrów, pojawiają się na nich piękne kwiaty, a następnie owoce. Pełny sezonowy cykl kwitnienia jest rzadkością w sztucznej hodowli. Udomowiona roślina doniczkowa zwykle znajduje się w szklarni, a jej łodyga rośnie do wysokości nie większej niż metr. Dobrze ukorzenioną dracenę można w ciepłym sezonie wynieść na świeże powietrze. Drzewko należy do wiecznie zielonych, dlatego służy do dekoracji wnętrz i dekoracji biur, urzędów.

Odmiany draceny

Istnieje kilka rodzajów draceny podobnej do drzewa. To, co je od siebie odróżnia to wielkość i rodzaj pnia, długość i szerokość liści oraz ich kształt. Wszystkie odmiany są uprawiane i hodowane w szklarniach. Do domu nadaje się ograniczona liczba gatunków i podgatunków. Najczęściej spotykane są najpiękniejsze odmiany draceny.

Pomimo różnorodności draceny opieka nad najpopularniejszymi gatunkami jest w przybliżeniu taka sama. Jest to naprawdę pięknie rosnąca roślina doniczkowa. Każda donica jej odpowiada i naprawdę ozdabia dom, wpisując się w lakoniczny minimalizm, a także w klasyczne wnętrza i w towarzystwie różnorodnych zielonych sąsiadów na parapecie.

Dracena deremeńska wonna (dracaena deremensis)

W swoim naturalnym środowisku kwitnie, wydzielając długotrwały przyjemny zapach skoszonego siana. W sztucznie stworzonych warunkach dorasta do 2 metrów na cienkim pniu. Na tym pniu znajduje się rząd bujnych pęczków szerokich, ciemnych lub żółtawych liści o długości do jednego metra. W młodej roślinie liście są skierowane do góry, a następnie w miarę wzrostu zmieniają kierunek i opadają. Brak pędów bocznych. Kwiatostany w postaci pędzli w barwach zielonkawo-różowych lub kremowych. Wśród podgatunków wyróżnia się Massangeana. Jest to drzewko z koroną z łukowatych liści. Na środku ciemnozielonego liścia znajduje się żółtawy pasek. Pień jest gruby, wytrzymały i dobrze akumuluje wilgoć. W domu roślina doniczkowa szybko osiąga wysokość 150 cm, jeśli jest odpowiednio pielęgnowana. Dracena wonna limonka posiada niski pień o jasnozielonych liściach, wewnątrz którego znajduje się ciemny podłużny pas. Łodyga nie ma skłonności do rozgałęzień, po kilku latach staje się naga, a roślina osiąga pełną wysokość.

Dracena obrzeżona – smokowiec (Dracaena marginata)

Podgatunki obejmują rośliny zwane Bicolor i Tricolor, a także Colorama. Liście są duże, do 60 cm, otoczone czerwonobrązowym lub jasnym paskiem wewnątrz, spiczaste. Bujny wzrost jest skoncentrowany na górze, podobnie jak palma. Łodyga jest naga, do dwóch metrów wysokości, niejednolita. Ta piękna roślina domowa znana jest z prostoty hodowli. Rośnie powoli, rozmnażając się przez łodygi i sadzonki.

Dracena Godsefa (Dracaena godseffiana)

Najczęściej spotykana w Afryce. Wygląda jak szeroki krzew, pędy tworzą gałęzie. Liście owalne, nierówne, z rozmytymi białawymi obszarami, jasnozielone, błyszczące, wyrastają na cienkich gałązkach. Charakterystyczne cechy to obfity wzrost pędów na boki i brak pnia, niezwykłe kolorowe liście. Ta odmiana, jako często używana do dekoracji pomieszczeń. Kwiaty żółtawe, o delikatnym aromacie, pojawiają się w listopadzie – grudniu. Trzymana w pokoju dracena Godsefa tworzy pędy rosnące od 50 do 250 cm, łodygi są cienkie, przypominające trzcinę.

Dracena Sandera (Lucky Bamboo)

Nazywana jest również drzewkiem szczęścia i łączy w sobie mieszankę specyficznych cech. Ojczyzna to Ameryka Środkowa. Otrzymywana przez krzyżowanie kilku odmian, dzięki czemu cechy zewnętrzne można zmieniać. Odcień pasków na liściach waha się od żółtego do czerwonego i brązowego, szerokość może być różna. Niezwykle piękna roślina, idealna do domu.

Dracaena aletrimis (Cordilina Rumph)

Niewielkie (półtora - dwa metry) drzewo pochodzi z rodziny agawowatych. Pień rozgałęzia się, przypominając wiechy. Ma wydłużone zielone liście, z żyłkami i białymi krawędziami, faliste i wąskie u podstawy, od 60 do 80 cm. Słabe kwiaty mogą pojawić się na dracenie, ale dzieje się to  bardzo rzadko.

Dracena - oświetlenie

Dracena lubi światło, które znacznie wpływa na jej szybki wzrost. Idealnie byłoby ustawić drzewko w dobrze oświetlonym miejscu po wschodniej lub zachodniej stronie. Jednak doświadczenie pokazuje, że po innych stronach dracena również czuje się dobrze: po prostu nie trzeba pozbawiać jej światła, a także, przeciwnie, nie wystawiać jej na palące bezpośrednie promienie słoneczne.

Dracena - temperatura

Roślina doniczkowa żyje wygodnie w temperaturze pokojowej, do której ludzie są przyzwyczajeni. Idealne parametry: 18-25 stopni latem, nie mniej niż 15 stopni zimą. W ciepłe lato draceny można wynieść na świeże powietrze. Dobrze jest również spryskiwać liście z butelki z rozpylaczem. Codzienna procedura spa utrzymuje świeże i zielone liście. Co więcej, dotyczy to mieszkań, w których powietrze jest suche z powodu pracy urządzeń elektrycznych i ogrzewania zimowego. Jeśli dracena stoi w miejscu, w którym gromadzi się kurz, drzewko można systematycznie delikatnie myć pod prysznicem lub wycierać liście. Trzeba uważać na przeciągi, ponieważ są niepożądane. Dracena nie toleruje zarówno zbyt wysokich, jak i niskich temperatur.

Dracena - podlewanie

Ważny jest moment znalezienia równowagi: dracena uwielbia wilgoć, ale obumiera, gdy woda w doniczce zatrzyma się. Średni harmonogram nawadniania: 2 razy w tygodniu latem, raz na 10-14 dni zimą. Podział na pory roku wynika z faktu, że draceny mają okres uśpienia w zimnych porach roku. Podczas podlewania należy kierować się nie tylko podanymi danymi, ale także specyficznymi warunkami życia drzewka: jeśli gleba bardzo wysycha, podlewanie można wykonać bardziej obficie. Jeśli ktoś boi się przelać roślinę, może podawać jej wodę do podstawki, nasyci to glebę w odpowiedniej ilości. Dracenę należy podlewać po wyschnięciu wierzchniej warstwy gleby, ponieważ nie toleruje ona nasiąkania wodą. Przy nadmiarze wilgoci korzenie szybko gniją, a roślina umiera. Małe okazy można myć, co tydzień pod prysznicem.

Dracena – przycinanie i przesadzanie

Wierzchołek dorosłej draceny dobrze nadaje się do przycinania: usuniętą część można ukorzenić i uzyskać nową roślinę, a z pozostawionej w doniczce części wkrótce pojawią się pędy.

Jak przyspieszyć proces?

• Owinąć mocno cięcie kawałkiem wilgotną szmatką

• Założyć plastikową torbę na wierzch

• Zabezpieczyć elastyczną opaską

• Po dwóch tygodniach zdjąć torebkę i zostawić tylko szmatkę

• Okresowo zwilżać szmatkę i poczekać, aż pojawią się pędy.

Każdej roślinie trzeba od czasu do czasu zmieniać glebę w doniczce. Sygnałem do przesadzenia jest wielkość korzeni, które całkowicie wypełniają doniczkę. Podczas przesadzania można użyć glinianych modeli, ponieważ pozwalają one korzeniom oddychać. Chociaż rośliny są małe, przesadza się je corocznie na wiosnę, zwiększając średnicę naczyń o 2-3 cm. Dorosłe rośliny nie są często przesadzane, tylko dwa razy w roku. W przypadku dużych roślin przesadzanie można wykonywać raz na 5-6 lat. Dobry drenaż jest niezbędny, aby woda nie gromadziła się w korzeniach.

Tak, więc przesadzanie draceny należy wykonać w następujący sposób:

• Bierzemy nową doniczkę, o 2-3 centymetry większą niż poprzednia.  

• Obficie wypełnić dno kamieniami drenażowymi (nie zaniedbywać tego punktu podczas sadzenia jakichkolwiek roślin domowych).

• Wypełnić doniczkę ziemią: może to być gotowa mieszanka dla palmy, sukulenty i draceny lub ziemia zmieszana z piaskiem.

• Ostrożnie chwycić roślinę za pień, usunąć z korzeni ziemię. W przypadku zaobserwowania problemów z korzeniami należy je wszystkie dokładnie zbadać, usunąć zgniłe i wypłukać pozostałe.

• Draceny trzeba sadzić w przygotowanej doniczce pośrodku, dodać ziemię, dobrze podlać, a następnie w razie potrzeby dodać więcej ziemi. Roślina będzie miała dwa tygodnie na uformowanie nowych korzeni i przystosowanie się.

Kiedy nawozić dracenę?

Dracena z wdzięcznością zaakceptuje złożone dokarmianie. Okres przebudzenia i wzrostu draceny to wiosna i lato. W tym czasie nawozy można stosować raz na dwa tygodnie. W okresie odpoczynku (od późnej jesieni) wystarczy raz w miesiącu. Osłabione rośliny dokarmia się nawozami o niskim stężeniu

Rozmnażanie draceny w domu

Rozmnażanie draceny przez sadzonki wierzchołkowe trzeba wykonać jeśli dracena stała się bardzo wysoka, krzaczasta, a jednocześnie wygina gałęzie, czas nadać jej dekoracyjny wygląd i jednocześnie wyhodować nowe drzewka. Dracena dobrze toleruje przycinanie górnej części. Najlepiej przeprowadzić zabieg wiosną w okresie aktywnego wzrostu.

Oto przewodnik krok po kroku:

• Ostrożnie odciąć górę o wysokości 10-15 cm i umieścić w wodzie lub bezpośrednio w ziemi. Trzeba pamiętać, że woda musi mieć temperaturę pokojową, ponadto trzeba ją wymieniać, co dwa tygodnie. Farmaceutyczny węgiel aktywny można rozpuścić w wodzie dla uzyskania świeżości. Po uformowaniu korzeni o wystarczającej długości konieczne jest przesadzanie do gruntu.

• W przypadku gleby i innych podłoży: nie można przesadzać ani nie wysuszać ciętej części, zrobić mini szklarnię, przykrywając ją przezroczystym plastikiem. W obu przypadkach: często spryskiwać cięte liście. Całkowite zakorzenienie zajmie średnio około półtora miesiąca.

Reprodukcja sadzonek łodyg draceny (pionowe, poziome) Może się zdarzyć, że czubek dorosłej draceny wyschnie lub uschnie. W tym przypadku nie nadaje się do rozmnażania, a mogą pomóc łodygi rośliny. Należy oddzielić zdrową łodygę o grubości około dwóch centymetrów i pokroić ją ostrym nożem na 5 cm kawałki.

Zakorzenienie poziome

Prosty i ciekawy sposób: przygotowaną sadzonkę trzeba włożyć poziomo w wilgotną glebę. Łączny czas oczekiwania na nowe pędy wynosi półtora miesiąca.

Zakorzenienie pionowe

Przygotowany kawałek łodygi sadzić w ziemi dolną częścią na głębokość kilku centymetrów. Jako wierzchnią warstwę podłoża trzeba użyć kilku centymetrów piasku, aby najpierw zapadły się w nim korzenie, a potem w ziemię.

Jak wywołać wzrost pędów u draceny?

Często po przycięciu dracena może uformować kilka pędów, ale w efekcie jeden z nich znika, drugi przestaje rosnąć, a trzeci dobrze się rozwija. Ogólnie rzecz biorąc, draceny rosną dość wolno, ale przy odpowiedniej pielęgnacji mogą wzrosnąć do 1,5 metra wysokości. Aby spowodować aktywny wzrost pędów u draceny, potrzebne będzie dobre oświetlenie, ciepłe, wilgotne powietrze i regularne nawożenie w połączeniu z nawozami mineralnymi. Ważne jest również prawidłowe podlewanie, starać się nie przelewać gleby zimą, okazjonalnie spryskując wodą w sezonie grzewczym. Można dodatkowo stymulować wzrost pędów bocznych opryskując je roztworem mocznika (1 g/l), wystarczy tylko zadbać o to, aby roztwór nie zalegał przez dłuższy czas, czyli delikatnie je osuszyć. Nawóz azotowy jest dobrze przyswajany przez liście rośliny. Podczas sadzenia przydatne jest dodanie do gleby mączki kostnej.

Dracena - częste problemy

Dracena zwykle zaczyna źle się czuć z powodu braku równowagi w wodzie i świetle. Trzeba obserwować, co dokładnie jest nie tak z ą rośliną:

• Dracena wysycha - liście kurczą się, żółkną, zwijają się przy niedostatecznym podlewaniu lub długotrwałej ekspozycji na bezpośrednie działanie promieni słonecznych.

• Białe punkty - najczęściej jest to dowód na to, że draceny nie lubią wody (zimnej i nieosiadłej).

Dracena - choroby i szkodniki

Uważa się, że dracena ma dobrą odporność na szkodniki. Istnieje jednak kilka owadów, które wpływają na nią destrukcyjnie.

• Tarcznikowate. Częściej niż inne szkodniki te mogą pojawiać się na dracenach. Szybko rozprzestrzeniając się na wszystkie części rośliny. Skoncentrowany roztwór mydła z wodą i dodatkiem alkoholu pomaga w walce z pasożytem w początkowej fazie infekcji. Jeśli szkodnik się rozprzestrzenił zbyt mocno, potrzebne są środki owadobójcze.

• Wełniak. Ten szkodnik nie toleruje działania wody z mydłem, dlatego roślinę doniczkową trzeba potraktować tym roztworem natychmiast po jego zauważeniu. Pojawienie się robaka wskazuje na kolejny problem, który należy znaleźć i wyeliminować.

• Przędziorki. O ich bytowaniu świadczy pajęczyna z tyłu liści, nieestetyczne plamy i żółte przebarwienia. Można to wszystko zmyć pod obfitym prysznicem, a następnie zastosować środki owadobójcze. Szkodniki atakują w wysokich temperaturach i przy suchym powietrzu.

• Wciornastki. To nazwa owadów o wielkości nie większej niż milimetr. Drobne czarne szkodniki pozostawiają białawe i półprzezroczyste plamy, które coraz częściej pojawiają się na liściach. Walka z wciornastkami zaczyna się od obfitego i dokładnego mycia, następnie roślina jest traktowana substancję taką jak malation. Na wczesnym etapie pomaga napar z krwawnika.

• Mszyca. Osadza się w postaci kolonii szkodliwych białych larw, które pochłaniają wszystkie soki z rośliny. Liście tracą życie, więdną i opadają. Roślina wymaga leczenia naparem z glistnika i wywarem z łusek cebuli. Następnie stosuje się na mszyce środki chemiczne.

Jakich warunków wymaga dracena - podsumowanie?

Ta tropikalna piękność uwielbia jasne, ale rozproszone światło, dobrze rośnie na słonecznych oknach, ale i tak lepiej je zacieniać w letnie popołudnie. Draceny o barwnych liściach potrzebują więcej światła, natomiast gatunki z zielonymi liśćmi mniej. Odmiany zielonolistne łatwo przystosowują się do stosunkowo słabego światła. Gatunki o szerokich liściach wymagają dokładniejszej pielęgnacji i uwagi: potrzebują więcej światła dziennego i stałej wilgoci (szerokie liście silniej odparowują wilgoć).

W słabym świetle draceny mogą zrzucić liście, stracić intensywność koloru, szczególnie w przypadku odmian pstrych. Jeśli oświetlenie w mieszkaniu jest słabe (szczególnie zimą), wskazane jest zainstalowanie sztucznego oświetlenia. Dracena to rodzina roślin drzewiastych, kochających wilgoć i ciepłolubnych. Wszystkie odmiany wyróżniają się spektakularnym wyglądem dwukolorowych lub nakrapianych liści, wieńczących nagi pień w formie czapki.

Małe drzewka szklarniowe są wykorzystywane do wystroju domu i przestrzeni publicznych. Draceny doskonale oczyszczają powietrze, wypełniając je tlenem. Hodowcy dracen uwielbiają ich zewnętrzny wdzięk i długowieczność. Botanicy naliczyli do stu gatunków roślin tropikalnych, wiele z nich uprawia się w domu. Wyspa Madagaskar jest uważana za miejsce narodzin draceny.